Excel Düşeyara Formülü Nedir?
DÜŞEYARA (VLOOKUP), Excel’de bir tablonun ilk sütununda yer alan verileri dikey olarak arayıp, aynı satırdaki başka bir sütundan ilgili bilgiyi getiren bir arama ve başvuru fonksiyonudur. Özellikle büyük veri tablolarında, belirli bilgileri hızlıca bulmak ve analiz etmek için etkili bir çözüm sunar. Formülün ingilizce karşılığı VLOOKUP'tır. Bu makalede Düşeyara fonksiyonu detaylı olarak incelenecektir.
Excel Düşeyara Formülü Nasıl Yazılır?
DÜŞEYARA() fonksiyonu, aşağıda açıklandığı üzere 4 temel parametreye sahiptir. Bunlar: aranan_değer, tablo_dizisi, sütun_indis_sayısı ve aralık_bak'tır.
Aranan Değer Parametresi Nedir?
- Hücre Referansı: =DÜŞEYARA(G4; B5:D9; 3; DOĞRU)
- Doğrudan Değer: =DÜŞEYARA(103; B5:D9; 3; DOĞRU)
Tablodizisi Parametresi Nedir ve Nasıl Seçilir?
-
Sütun İndis Sayısı Nedir?
Aralık Bak Nedir ve Nasıl Seçilir?
Aranan_Değer, DÜŞEYARA fonksiyonunun veri tablosunda aradığı değeri temsil eder. Bu değer, aramanın yapılacağı tablonun ilk sütununda yer almalıdır. Aksi takdirde, formül doğru sonuç üretmeyecektir. Bu değer A1, B10 gibi bir hücre referansı ya da doğrudan bir değer (örneğin, "Ahmet" veya 103 gibi) olabilir.
Örnek:
Tablodizisi arama yapacağınız tablo aralığını belirtir. Tablonun en soldaki sütunu arama değerini içermelidir ve en az iki sütun olmalıdır. Örnek; "B5:D9"
Sütun_İndis_Sayısı, DÜŞEYARA formülünün tablodizisinde hangi sütundan değer döndüreceğini belirtir. İlk sütun "1" olarak kabul edilir.
Örnek:
Aralık_Bak, arama işleminin tam veya yaklaşık eşleşme yapmasını belirler:
- Tam Eşleşme (YANLIŞ): Aranan değeri tam olarak eşleştirir. (Önerilir)
- Yaklaşık Eşleşme (DOĞRU): Aranan değere en yakın olanı bulur. Sadece sıralı verilerde kullanılır.
Örnek: Düşeyara Formülü ile Yaklaşık Eşleşme Örneği
Aşağıdaki örnekte öğrenci numaraları, öğrenci isimleri ve öğrencilerin aldıkları notlar bulunmaktadır. Bu tablo ile ilgili öğrenci numarasını kullanarak 4 adet sorgu yapacağız. Formüllerde DOĞRU (Yaklaşık Eşleşme) ve YANLIŞ (Tam Eşleşme) parametreleri kullanılacaktır. Sonuçları inceleyelim:
- 103 Numaralı Öğrenci için yaklaşık eşleşme (DOĞRU) komutunu kullandık. Numara tabloda yer aldığı için tam sonuç elde edilmiştir.
- 103,5 Numaralı bir öğrenci listede yer almamaktadır. Ancak yaklaşık eşleşme komutu (DOĞRU) kullandığımız için excel hata mesajı vermemiş; bunun yerine 103,5 sayısından küçük ve en yakın değer olan bir üstündeki 103 numaralı öğrencinin puanını döndürmüştür.
- 107 Numaralı bir öğrenci listede yer almamaktadır. Ancak yaklaşık eşleşme komutu (DOĞRU) kullandığımız için excel hata mesajı vermemiş; bunun yerine 107 sayısının bir üstündeki değer olan 104 numaralı öğrencinin puanını döndürerek "92" sonucunu vermiştir.
- 107 Numaralı bir öğrenci listede yer almamaktadır. Ancak bu sefer tam eşleşme komutu (YANLIŞ) kullandığımız için excel hata mesajı vermiş ve sonucu #YOK olarak döndürmüştür.
Excel Düşeyara Hata Durumları ve EĞERHATA ile Çözüm
Excel Düşeyara formülü aranan değeri bulamazsa #YOK hatası verir. EĞERHATA işlevi ile bu hataları özelleştirerek hata mesajını gizleyebilir veya istediğiniz başka bir metni yazdırabilirsiniz. Aşağıdaki örnekte hatalı sonuçlar için hücreye "bulunamadı" yazdırılacaktır.
Örnek:
- =EĞERHATA(DÜŞEYARA(G13; B5:D9; 3; YANLIŞ); "Bulunamadı")
Excel Düşeyara Formülü Daima İlk Bulunan Sonucu Döndürür
DÜŞEYARA, tabloda birden fazla eşleşme varsa yalnızca ilk eşleşen değeri döndürür. Bu durumda sonuçlarınızı hatalı döndürülebilir. Veri setinizdeki yinelenen değerleri tespit etmek için filtreleme ya da koşullu biçimlendirme araçlarını kullanabilirsiniz.
Aşağıdaki örnekte öğrenci ismine göre puan değerleri döndürülmektedir. Listede Ayşe isminde iki adet öğrenci bulunmaktadır. Formül tablonun en başından tarama yapmaya başlamakta ve aranan değeri bulunca sonucu ekrana yazdırarak işlemi sonlandırmaktadır. Bu nedenle tabloda daha üst sırada yer alan öğrencinin puanı olan 90 değeri sonuç olarak döndürülmüştür.
Excel Düşeyara Formülü ve Joker Karakter Kullanımı
DÜŞEYARA() formülü, joker karakterleri destekleyerek arama değeri üzerinde kısmi eşleşme yapılmasını mümkün kılar. Joker karakterlerle arama yapmak için aralık_bak parametresine YANLIŞ veya 0 değeri girilmelidir.
Örneğin, =DÜŞEYARA("Ay*"; A2:C10; 2; YANLIŞ) formülünde, "Ay" ile başlayan ilk kaydı bulmak için "Ay*" ifadesi kullanılır. Bu sayede "Ay" ile başlayan, ancak tamamı bilinmeyen değerler bulunabilir.
Excel Düşeyara Formülü Sadece Sağa Doğru Arama Yapar
DÜŞEYARA() formülü, arama yaparken yalnızca soldan sağa veri bulma yeteneğine sahiptir. Bu, arama yapılacak değerin her zaman tablodizisinin en sol sütununda yer alması gerektiği anlamına gelir. Ancak, bazı durumlarda sağdan sola arama yapmanız gerekebilir. Böyle bir durumda DÜŞEYARA yerine İNDİS ve KAÇINCI Formülü kullanılabilir.
Mesela, aşağıdaki tabloda okul numaralarının soluna bir sütun daha ekliyoruz. Ancak DÜŞEYARA yalnızca sağa doğru arama yapabildiği için öğrenci numarası ile arama yaptığımız bir durumda sınıf bilgisine ulaşmamız mümkün olmayacaktır.
Excel Düşeyara Formülünün Alternatifleri Nelerdir?
Excel'de Düşeyara formülünün birçok kısıtının bulunması, alternatif formüllere yönlendirebilir. Bunlardan en önemlileri aşağıda yer almaktadır.
- XLOOKUP: Excel’in yeni XLOOKUP fonksiyonu, sağdan sola arama yapabilme özelliği sunar. Bu formül, DÜŞEYARA'nın sunduğu işlevselliği geliştirir ve daha fazla esneklik sağlar.
- İNDİS ve KAÇINCI Formülü: Bu kombinasyon, verileri daha esnek bir şekilde aramak için kullanılır. Arama kriterine göre satır ve sütun numaralarını belirleyerek, sağdan sola arama yapma imkanı da sunar.
Yorumlar