Excel Çan Eğrisi Hesaplama
Çan eğrisi (veya normal dağılım eğrisi), istatistiksel analizlerde sıklıkla kullanılan bir grafik türüdür. Bu makalede, Excel'de çan eğrisinin nasıl oluşturulacağı ve görselleştirileceği anlatılacaktır.
Çan Eğrisi Nedir
Çan eğrisi, bir normal dağılımı temsil eder. Bir verinin, ortalama etrafında simetrik bir şekilde nasıl dağıldığını gösterir. Bu eğri, adını şeklinin bir çanı andırmasından alır ve genellikle aşağıdaki özelliklere sahiptir:
- Ortalama değeri, çan eğrisinin zirvesindedir.
- Eğri simetriktir, yani soldan sağa doğru eşit bir şekilde dağılır.
- Dağılım, veri noktalarının ortalama etrafında kümelenmesini gösterir.
Excel'de Çan Eğrisi Nasıl Hesaplanır?
Excel’de çan eğrisini çizmek için, önce verilerinizi hazırlamanız gerekir. Bu veriler, öğrenci not ortalamaları gibi genellikle normal dağılım gösteren bir veri seti olmalıdır.
Adım 1: Veri Seti Hazırlama
Adım 2: Verilerin Ortalamasını Hesaplama
Adım 3: Standart Sapma
Adım 4: Verileri Küçükten Büyüğe Doğru Sıralama
Adım 5: Normal Dağılım Verilerini Hesaplama
Adım 6: Çan Eğrisi Grafiği Çizme
Öncelikli olarak verileriniz aşağıdaki tabloda görüldüğü şekilde düzenlenmelidir:
İkinci işlem verilerin ortalamasının hesaplanmasıdır. Bunun için aşağıdaki formül kullanılabilir:
| Formül | Formül | Açıklama |
|---|---|---|
| Ortalama | =ORTALAMA(B2:B11) | B2 ve B11 arasındaki hücrelerin ortalaması alınır |
Çan Eğrisi oluşturmak için ortalama ile birlikte veri setinin standart sapmasının da hesaplanması gerekmektedir. Bunun için de aşağıdaki formül kullanılmaktadır:
| Formül | Formül | Açıklama |
|---|---|---|
| Standart Sapma | =STDSAPMA.P(B2:B11) | B2 ve B11 arasındaki verileri standart sapması hesaplanır. |
Verileri Seçtikten sonra üst menüden; verileri küçükten büyüğe doğru sıralayı seçiyoruz. Sıralama hakkında daha fazla bilgi için bu linke tıklayınız.
Bu adımda NORM.DAĞILIM Formülünü kullanarak verilerin normal dağılımı hesaplanmaktadır. Örneğin, NORM.DAĞILIM(x, ortalama, standart sapma, FALSE) fonksiyonu, belirli bir x değeri için normal dağılımdan elde edilen olasılık yoğunluğunu verir. Buradaki FALSE parametresi, fonksiyonun yalnızca yoğunluk fonksiyonunu döndürmesini sağlar.
Şekildeki gibi ilk formülü yazdıktan sonra aşağı doğru sürükleyerek tüm veriler için normal dağılım olasılığı hesaplanmalıdır. Formülü aşağı doğru sürüklemeden önce; formüldeki ortalama ve standar sapma ifadelerinin sabitlendiğinden emin olunuz. Hücre sabitleme konusunda daha detay bilgi için linke tıklayınız.
Son adım artık hesaplanan çan eğrisi verilerinin görselleştirilmesidir. Bunun için öncelikli olarak; veri tablosunda bulunan not ve normal dağılım sütunları birlikte seçilmelidir. Sonrası iseEkle menüsünde yer alan Grafikler bölümünde bulunan Dağılım Grafikleri seçeneği seçilir. Burada seçilmesi gereken grafik türü Düz Çizgilerle Dağılım Grafiği'dir
Tüm adımları doğru bir şekilde takip ettikten sonra aşağıdaki gibi bir Çan Eğrisi Grafiği elde edilmelidir.
Excel’de Çan Eğrisinin Kullanım Alanları
Çan eğrisi, özellikle istatistiksel analizlerde yaygın olarak kullanılır. Bunlar arasında:
- Veri Dağılımını Görselleştirme
Verilerin nasıl dağıldığını anlamak için çan eğrisi kullanılır. Örneğin, bir sınavın sonuçlarının normal dağılıp dağılmadığını görmek için bu eğriyi kullanabilirsiniz. - Anlamlılık Testleri
Çan eğrisinin kullanıldığı bir diğer alan ise hipotez testleridir. Özellikle t-testleri ve z-testleri gibi istatistiksel testlerde, verilerin normal dağılıp dağılmadığını görmek için çan eğrisi önemlidir. - Risk Analizi
Finansal piyasalarda ve diğer risk analizi uygulamalarında, çan eğrisi, olasılık hesaplamalarına yardımcı olur. Örneğin, yatırım getirilerinin belirli bir aralıkta kalma olasılığı hesaplanabilir. - Performans Analizi
Çan eğrisi, iş yerlerinde çalışanların performanslarını değerlendirmek için de kullanılabilir. Performans verileri genellikle normal dağılım gösterdiğinden, çan eğrisinin çizilmesi bu verilerin yorumlanmasına yardımcı olur.
Sonuç
Çan eğrisi, özellikle normal dağılımı incelemek isteyen kullanıcılar için faydalıdır. Bu makalede, Excel’de çan eğrisinin nasıl çizileceği ve kullanım alanları hakkında bilgi verdik. Excel ile çan eğrisini çizmek, verilerinizi daha iyi anlamanızı sağlayacak ve doğru analizler yapmanıza yardımcı olacaktır.
Yorumlar